Bezpieczeństwo państwa w XXI wieku. Podręcznik akademicki Zgierz

Monografia przedstawia interdyscyplinarną analizę bezpieczeństwa państwa w XXI wieku z uwzględnieniem jego aspektu wewnętrznego i zewnętrznego. Autorzy dokonali pogłębionej analizy zarówno pojęcia bezpieczeństwa państwa, jak również podstaw normatywnych, instytucji oraz wybranych płaszczyzn, na których to pojęcie występuje. W publikacji omówione zostały zagadnienia dotyczące m.in.: roli państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa i porządku publicznego, zadań samorządu terytorialnego w tym zakresie, bezpieczeństwa lokalnego oraz społecznego, systemu ochrony osób i mienia, bezpieczeństwa w komunikacji społecznej, a także szczególnych aspektów ochrony informacji w obrocie gospodarczym i bezpieczeństwa finansowego. Monografia porusza także problematykę bezpieczeństwa państwa w kontekście międzynarodowym, w tym w ramach zinstytucjonalizowanych form współpracy międzynarodowej, bezpieczeństwa w Unii Europejskiej, czy wobec konfliktów międzynarodowych. Wyjaśnia zjawiska terroryzmu, antyterroryzmu i kontrterroryzmu. Omawia też szeroko zagadnienia edukacji dla bezpieczeństwa wewnętrznego Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa Rozdział 1. Pojęcie bezpieczeństwa państwa Mariusz Paździor, Justyna Trubalska 1.1. Bezpieczeństwo państwa – pojęcie, istota i ewolucja 1.2. Typologia bezpieczeństwa 1.3. Polityka i strategia bezpieczeństwa 1.4. Podsumowanie 1.5. Pytania kontrolne Rozdział 2. Konstytucyjnoprawne podstawy bezpieczeństwa państwa Artur Trubalski 2.1. Uwagi wprowadzające 2.2. Rola Prezydenta RP w zapewnianiu bezpieczeństwa 2.3. Rola Rady Ministrów w zapewnianiu bezpieczeństwa 2.4. Samorząd i stany nadzwyczajne – zarys problematyki 2.5. Pytania kontrolne Rozdział 3. Zapewnianie bezpieczeństwa i porządku publicznego przez organy administracji samorządowej Katarzyna Popik 3.1. Rola państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa i porządku publicznego 3.2. Zadania samorządu terytorialnego w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego 3.3. Realizacja zadań w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego 3.4. Podsumowanie 3.5. Pytania kontrolne Rozdział 4. Bezpieczeństwo Polski w ramach zinstytucjonalizowanych form współpracy międzynarodowej Edyta Lis 4.1. Wprowadzenie 4.2. Karta Narodów Zjednoczonych, cele, zasady i członkostwo w Organizacji 4.3. Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego 4.4. Podsumowanie 4.5. Pytania kontrolne Rozdział 5. Bezpieczeństwo w Unii Europejskiej Justyna Trubalska 5.1. Zagrożenia bezpieczeństwa w Unii Europejskiej 5.2. Regulacje prawne i organy bezpieczeństwa w Unii Europejskiej 5.3. System zarządzania kryzysowego UE 5.4. Podsumowanie 5.5. Pytania kontrolne Rozdział 6. Bezpieczeństwo wobec konfliktów międzynarodowych Edyta Lis 6.1. Pojęcie, klasyfikacje sporów i konfliktów międzynarodowych 6.2. Pokojowe sposoby załatwiania sporów międzynarodowych 6.3. Zapobieganie konfliktom w ramach ONZ 6.4. Zakaz groźby i użycia siły 6.5. Zakaz groźby i użycia siły w KNZ 6.6. Prawo do samoobrony w prawie międzynarodowym 6.7. System bezpieczeństwa zbiorowego 6.8. Pojęcie i klasyfikacje operacji pokojowych 6.9. Podsumowanie 6.10. Pytania kontrolne Rozdział 7. Terroryzm – zapobieganie i zwalczanie Bogdan Michailiuk 7.1. Pojęcie i istota zjawiska 7.2. Antyterroryzm a kontrterroryzm 7.3. Polityka walki z terroryzmem – rozwiązania prawne i instytucjonalne 7.4. Pytanie kontrolne Rozdział 8. Bezpieczeństwo lokalne Andrzej Pieczywok 8.1. Zagadnienia ogólne 8.2. Specyfika kształtowania bezpieczeństwa społeczności lokalnych 8 3 Charakterystyka zadań władz lokalnych w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego 8.4. Lokalne strategie zapewnienia bezpieczeństwa 8.5 Samorządowe formacje ochronne 8.6. Regionalne i lokalne doświadczenia w zakresie kształtowania bezpiecznych przestrzeni 8.7. Pobudzanie aktywności obywatelskiej w zakresie kształtowania lokalnego bezpieczeństwa 8.8. Podsumowanie 8.9. Pytania kontrolne Rozdział 9. Bezpieczeństwo społeczne Piotr Makarzec 9.1. Istota i zakres bezpieczeństwa społecznego 9.2. Podstawy bezpieczeństwa społecznego 9.3. Rola administracji publicznej i organizacji pozarządowych w zapewnieniu bezpieczeństwa społecznego 9.4. Rodzaje i wymiary bezpieczeństwa społecznego 9.5. Zagrożenia bezpieczeństwa społecznego 9.6. Pomoc społeczna a bezpieczeństwo społeczne 9.7. Znaczenie edukacji i nauki dla zachowania bezpieczeństwa społecznego 9.8. Podsumowanie 9.9. Pytania kontrolne Rozdział 10. Wybrane zagadnienia bezpieczeństwa finansowego Polski Jan Mojak, Agnieszka Żywicka 10.1. Istota bezpieczeństwa finansowego 10.2. Wybrane zagrożenia bezpieczeństwa finansowego państwa oraz metody ich zwalczania 10.3. Prawno-instytucjonalne mechanizmy gwarantowania bezpieczeństwa finansowego 10.4. Nadzór nad rynkiem finansowym – Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) 10.5. Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) i Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) 10.6. Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) 10.6. Prawno-instytucjonalne instrumenty gwarantowania bezpieczeństwa usług bankowych 10.7. Podsumowanie 10.8. Pytania kontrolne Rozdział 11. System ochrony osób i mienia Łukasz Wojciechowski 11.1. Kształtowanie systemu ochrony osób i mienia w Polsce 11.2. Obszary, obiekty i urządzenia, i transporty podlegające obowiązkowej ochronie 11.3. Pracownik ochrony 11.4. Wewnętrzne służby ochrony 11.5. Działalność gospodarcza w branży ochrony osób i mienia 11.6. Nadzór nad systemem ochrony osób i mienia 11.7. Pytania kontrolne Rozdział 12. Szczególne aspekty ochrony informacji w obrocie gospodarczym Agnieszka Żywicka 12.1. Dobra osobiste przedsiębiorcy i ich ochrona 12.2. Informacja gospodarcza i zasady jej udostępniania 12.3. Podsumowanie 12.4. Pytania kontrolne Rozdział 13. Administracyjnoprawna regulacja związana ze stanami nadzwyczajnymi Agnieszka Żywicka 13.1. Pojęcie, rodzaje i zasady wprowadzania stanów nadzwyczajnych 13.2. Stan wojenny 13.3. Stan wyjątkowy 13.4. Stan klęski żywiołowej 13.5. Pytania kontrolne Rozdział 14. Bezpieczeństwo w komunikacji powszechnej Bogdan Michailiuk 14.1. Pojęcie transportu i komunikacji powszechnej oraz prawne aspekty bezpieczeństwa w komunikacji 14.2. Rodzaje zdarzeń drogowych 14.3. Znaczenie komunikacji powszechnej i transportu dla współczesności 14.4. Ryzyko w systemie transportu drogowego – zakres i rodzaje 14.5. System bezpieczeństwa komunikacji i transportu 14.6. Działania ukierunkowane na podniesienie poziomu bezpieczeństwa w komunikacji i transporcie 14.7. Pytania kontrolne Rozdział 15. Edukacja dla bezpieczeństwa wewnętrznego Andrzej Pieczywok 15.1. Zagadnienia ogólne 15.2. Teoretyczny aspekt edukacji dla bezpieczeństwa 15.3. Instytucjonalne działanie na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa 15.3. Pozainstytucjonalne działania na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa 15.4. Podsumowanie 15.5. Pytania kontrolne Spis tabel Noty o autorach