Ekohydrologia Zator

Ekohydrologia to nauka zajmująca się badaniem i integracją procesów biologicznych i hydrologicznych oraz ich wykorzystaniem dla łączenia wiedzy technicznej i ekologicznej w celu poprawy potencjału środowiskowego i jakości wody przez opracowywanie rozwiązań bliskich naturze i rozwiązań systemowych w gospodarce wodnej. Książka ta jest unikatową, pierwszą w Polsce publikacją poświęconą tej prężnie rozwijającej się na świecie transdyscyplinarnej dziedzinie wiedzy będącej podstawą rekomendowanych przez ONZ i Komisję Europejską rozwiązań bliskich naturze. Autorem jest prof. Maciej Zalewski, uznany na świecie ekspert w omawianej dziedzinie, kierownik i założyciel Katedry Ekologii Stosowanej na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, która obecnie posiada status UNESCO Chair for Ecohydrology and Applied Ecology oraz dyrektor Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii PAN a także od kilkunastu lat koordynator Międzynarodowego Programu UNESCO Ecohydrology. Publikację tę kierujemy m.in. do hydrologów, hydrotechników, projektantów, inżynierów budownictwa, ale również pracowników administracji na szczeblu wojewódzkim, samorządowym, a także studentów studiów technicznych z zakresu inżynierii środowiska czy wszystkich zainteresowanych ochroną środowiska. Człowiek gospodaruje różnymi zasobami przyrody i prowadzi niestety do ich degradacji. Wśród nich na czoło wysuwa się woda. Obieg wody decyduje o funkcjonowaniu geosystemów i ekosystemów. Obieg wody jest zróżnicowany w przestrzeni i w czasie. Decyduje o istnieniu stref klimatycznych, ulegają one zmianom wraz ze zmianami klimatu. Ekohydrologia, nauka integrująca wiedzę z dziedziny hydrologii i ekologii przedstawiona w tym podręczniku/monografii dla efektywnego zarządzanie zasobami wody staje się szczególnie aktualna wraz z postępującymi zmianami klimatu wywołanymi ingerencją człowieka. Prof. dr hab. Leszek Starkel, Spis treści: Okładka Karta tytułowa Karta redakcyjna Wprowadzenie. Geneza i misja ekohydrologii jako subdyscypliny hydrologii i działu nauki o zrównoważonym rozwoju Podziękowania I. Co z tą wodą? geneza, ewolucja i podstawy ekohydrologii 1. Wstęp 2. Geneza ekohydrologii 3. Ewolucja naukowa koncepcji ekohydrologii 3.1. Teoria ekosystemu 3.2. Teoria Gai 3.3. Rozwój badań nad ekosystem rzecznym 3.4. Ekohydrologia integracja hydrologii i ekologii 4. Bioenergetyczne podstawy ekohydrologii 4.1. Bilans energetyczny żywego organizmu 4.2. Przepływ energii i biogenów przez ekosystem 4.3. Koncepcja kontinuum rzecznego 5. Procesy hydrologiczne i ich opis ilościowy 5.1. Procesy hydrologiczne w zlewni 5.2. Modelowanie procesów hydrologicznych 6. Model interakcji czynników biotycznych i abiotycznych teoretyczne podstawy ekohydrologii 6.1. Wstęp i geneza konstrukcji modelu 6.2. Bioróżnorodność w różnych systemach rzecznych jako potwierdzenie ABRC 6.3. Strategie reprodukcyjne ryb jako potwierdzenie ABRC 6.4. Interakcje i zależności między toksycznymi sinicami, mikroorganizmami a czynnikami fizykochemicznymi 7. Reguły ekohydrologii podstawa systemowych rozwiązań w gospodarce wodnej 7.1. Reguła hydrologiczna 7.2. Reguła ekologiczna 7.3. Reguła ekotechnologiczna 8. Ekohydrologiczne podstawy renaturyzacji rzek i strumieni 8.1. Wstęp znaczenie stref ekotonowych dla funkcjonowania rzek i strumieni 8.2. Właściwości fizyczne i biologiczne strefy ekotonowej 8.3. Strefy ekotonowe jako czynnik kształtujący różnorodność biologiczną 8.4. Rola ekotonów na terasie zalewowej 8.5. Zagrożenia dla bioróżnorodności i rola ekotonów w jej ochronie 8.6. Podsumowanie 9. Zlewnia dolina rzeczna terasa zalewowa rzeka 9.1. Wstęp 9.2. Zmiany klimatu a systemy rzeczne 9.3. Zarządzanie zlewnią 9.4. Ekohydrologia dla zapobiegania powodziom i zarządzania nimi 9.5. Ekohydrologia dla poprawy jakości wody 10. Ekosystemy jezior i zbiorników zaporowych 10.1. Rekultywacja zbiorników wodnych II. Wdrożenia 1. Rekultywacja zbiorników zaporowych 1.1. Wysokoefektywne strefy buforowe dla redukcji zanieczyszczeń rozproszonych 2. Zarządzanie strefami ekotonowymi 2.1. Rola terasy zalewowej w pochłanianiu ładunku biogenów 3. Biomanipulacja i hydrobiomanipulacja 4. Zarybianie dla odbudowy bioróżnorodności ryb 5. Zbiorniki wstępne 6. Hybrydowy sekwencyjny system biofiltracji ścieków (HSBS) dla małych oczyszczalni ścieków 7. Biotechnologie ekohydrologiczne dla ograniczenia zanieczyszczenia wód w obszarach rolniczych 8. Zarządzenie zasobami wodnymi na terenach miejskich 8.1. Wdrożenia na terenie rzeki Sokołówki SSBS 8.2. Błękitno-zielona sieć (BGNC) 8.3. Rekultywacja zeutrofizowanych zbiorników górnej Bzury z zastosowaniem biotechnologii ekohydrologicznych i systemów hybrydowych 8.4. Podsumowanie woda jako czynnik jakości życia w mieście 9. Wykorzystanie metod hydroakustycznych w ekohydrologii 9.1. Podstawy działania echosondy i rozwój metod hydroakustycznych 9.2. Ryby 9.3. Makrofity 9.4. Sinice 9.5. Charakterystyka dna 9.6. Podsumowanie 10. Ekohydrologiczna adaptacja śródlądowej drogi wodnej dla zwiększenia wielowymiarowego potencjału środowiska (WBSRC) 11. Zastosowania podstaw teoretycznych i zasad ekohydrologii do budowy zbiornika małej retencji dla poprawy potencjału środowiskowego i zrównoważonego rozwoju dorzecza (WBSRC) 12. Rozwiązania ekohydrologiczne na świecie 12.1. Odtworzenie dynamiki środowiska Loary (Francja) z wykorzystaniem ograniczonych zasobów 12.2. Rozwój ekohydrologicznego obszaru demonstracyjnego na zbiorniku Saguling (zlewnia rzeki Citarum w Jawie Zachodniej Indonezja) 12.3. Rozwiązania ekohydrologiczne w zlewni jeziora Naivasha 12.4. Systemowe rozwiązania na jeziorze Assela, Etiopia III. Foresight 1. Wstęp 2. Wdrażanie 2.1. Metodyka i strategia wdrażania foresightu 2.2. Zasady wdrażania wizji foresightu 2.3. Zarządzanie adaptacyjne 2.4. Zmiana paradygmatu i metoda dialogu 2.5. Budowanie wizji przyszłości, scenariuszy i strategii 2.6. Podsumowanie foresightu Podsumowanie Literatura Przypisy