Prosto o AI. Jak działa i myśli sztuczna intelig.. Słupca

Książka Najlepszą Polską Książkę Informatyczną 2025r. organizowanym przez Polskie Towarzystwo Informatyczne. Wszystko, co chcesz wiedzieć o AI i czego dotąd nikt nie był w stanie Ci (prosto) wyjaśnić Sztuczna inteligencja jest na ustach wszystkich. Odkąd pojawił się ChatGPT, newsy ze świata informatyki trafiają na pierwsze strony gazet, pojawiają się w serwisach informacyjnych, programach radiowych i telewizyjnych. Na temat AI dyskutują już nie tylko programiści, ale także fizycy, filozofowie i specjaliści zajmujący się rynkiem pracy. Wojskowi i naukowcy odkrywają dla niej kolejne zastosowania w swoich dziedzinach, futurolodzy zaś na zmianę straszą wizjami rodem z Terminatora i Czarnego lustra i uspokajają, że to wszystko dla naszego dobra, a sztuczna inteligencja pozostaje przecież pod ludzką kontrolą. W tym nowym, wspaniałym świecie, w którym każdy ma na temat AI swoje zdanie, opinie te są często sprzeczne, a ich uzasadnienia niezrozumiałe dla większości z nas, łatwo się pogubić. Jak się odnaleźć? Chcemy, by Twoim przewodnikiem po świecie sztucznej inteligencji stała się ta książka. Napisana prostym, przystępnym językiem przez informatyka i filozofa w jednej osobie, przybliży Ci najważniejsze zagadnienia związane z AI: Czym jest AI i jak się buduje sztuczną inteligencję, w tym ChatGPT Na jakich zasadach funkcjonują duże modele językowe W jaki sposób AI odczytuje tekst, a jak rozpoznaje obiekty na zdjęciu Czy sztuczna inteligencja może mieć wolną wolę Jakie znaczenie AI będzie miała dla edukacji O książce w mediach: Bać się, czy oswajać? „Prosto o AI”. Rozmowa z Robertem Trypuzem [Radio WNET] Eksperyment Myślowy - recenzja książki Kopalnia Wiedzy - recenzja książki Pozwól, że wyjaśnię - recenzja książki Spis treści: Spis treści Przedświt Wstęp 1. Co to jest sztuczna inteligencja? 1.1 O komputerze 1.2 Programowanie i komunikacja 1.3 Języki programowania i program komputerowy 1.4 Inteligentne programy komputerowe 1.5 Programowanie AI vs. programowanie klasyczne 2. Jak stworzyć sztuczną inteligencję? 2.1 Proces uczenia się homo sapiens 2.2 Jakie inteligentne zadania wykonuje komputer? 2.3 Czego potrzebujemy, aby komputer mógł się uczyć? 2.4 Od neuronu biologicznego do sztucznej sieci neuronowej 2.5 Przykład działania sztucznej sieci neuronowej 2.6 Jak uczy się sztuczna sieć neuronowa? 3. Jak AI rozumie tekst? 3.1 Sztuczne sieci neuronowe ,,pracują" tylko na liczbach 3.2 Sens słów ukryty w wektorach 3.2.1 Pierwszy krok do zrozumienia word2vec 3.2.2 Poznasz słowo po towarzystwie, w jakim się znajduje 3.2.3 Osadzanie słów 3.3 Model językowy 4. Jak powstały duże modele językowe? 4.1 Osadzenia słów (2013) 4.2 Panowanie sieci rekurencyjnych (2013 - 2017) 4.3 seq2seq, czyli model (en)koder-dekoder (2014) 4.4 Transformator (2017) 4.4.1 Mechanizm uwagi 4.4.2 Kodowanie pozycyjne 4.4.3 Uproszczony model transformatora 5. Jak powstał ChatGPT? 5.1 Ale jakie było właściwie pytanie? 5.2 Człowiek doucza maszynę 5.3 Maszyna doucza się sama 5.3.1 Uczenie ze wzmacnianiem 5.3.2 Uczenie ze wzmacnianiem na podstawie informacji zwrotnej od korepetytorów 6. Jak AI rozpoznaje obiekty na zdjęciach? 6.1 Sieci konwolucyjne w medycynie 6.2 Schemat uczenia się sztucznych sieci neuronowych 6.3 Konwolucje i analiza puli pikseli 6.3.1 Konwolucje 6.3.2 Pooling, czyli analiza puli pikseli 6.4 Jak działa sieć konwolucyjna? 6.5 Specyfika sieci konwolucyjnych 7. Czy sztuczna inteligencja ma wolną wolę? 7.1 Wolna wola człowieka - kiedy, gdzie i jak 7.2 Wolna wola w maszynie 7.2.1 Prosta deterministyczna wolna wola 7.2.2 Wolna wola jako własność emergentna 7.3 Sztuczna wolna wola 8. Czy sztuczna inteligencja zmieni edukację? 8.1 AI rzuca rękawicę edukacji 8.2 Jak szkoła reaguje na AI? 8.3 Jak się uczymy? 8.4 Personalizacja nauki z użyciem AI Zamiast zakończenia Bibliografia Źródła zdjęć O autorze: Robert Trypuz - specjalista w dziedzinie Semantic Web i inżynierii danych, aktualnie pełni funkcję senior Semantic Web specialist w F. Hoffmann-La Roche AG. Uzyskał stopień doktora informatyki i telekomunikacji na Uniwersytecie w Trydencie, a także stopień doktora habilitowanego z filozofii na KUL. Od ponad 15 lat angażuje się w implementację rozwiązań z obszaru sztucznej inteligencji, współpracując z licznymi firmami z sektora ICT. Jest autorem ponad 80 publikacji naukowych i laureatem prestiżowych nagród. Prywatnie chrześcijanin, mąż i ojciec, właściciel psa i kanarka.