Finanse Siechnice

Nowe wydanie cieszącego się od lat niesłabnącym zainteresowaniem, kompleksowego podręcznika z dziedziny finansów. Uwzględniono w nim aktualną problematykę finansów podmiotów gospodarczych, budżetu państwa, instrumentów finansowych, prawa finansowego oraz finansów międzynarodowych. Autorzy koncentrują się na trzech obszarach tematycznych: rynkowym systemie finansowym (system bankowy, pieniądz, rynki: kapitałowy, pieniężny, walutowy, instrumentów pochodnych), publicznym systemie finansowym (polityka finansowa, budżet państwa, finanse samorządu terytorialnego, finanse Unii Europejskiej, system podatkowy, system ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, odpowiedzialność prawna w dziedzinie finansów publicznych), finansach podmiotów sfery realnej (przedsiębiorstw, ubezpieczeń gospodarczych). Publikacja zawiera liczne przykłady oraz najnowsze dane statystyczne. W celu utrwalenia zarówno teoretycznej, jak i praktycznej wiedzy, na końcu każdego rozdziału znajduje się zestaw pytań i zadań. Książka stanowi doskonałą pomoc dydaktyczną dla studentów kierunków ekonomicznych. Jest wsparciem podczas nauki zagadnień z zakresu przedmiotów: podstawy finansów, finanse publiczne, finanse jednostek samorządu terytorialnego, bankowość, podatki i ubezpieczenia, finanse przedsiębiorstw, rynek finansowy. Autorami podręcznika są pracownicy Wydziału Nauk Ekonomicznych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Intencją autorów było opracowanie podręcznika, który byłby podstawową literaturą do zajęć dydaktycznych z zakresu finansów. () Zamiary te zostały zrealizowane. Przyjęte cele znalazły wyraz w strukturze podręcznika. Składa się on z 13 rozdziałów i bogatej, wszechstronnej treści. () Autorzy dołożyli wielu starań i dokonali dużego wysiłku na rzecz nadania publikacji formy interesującej i przekonywującej; pozwalającej zrozumieć istotę, rolę i pełnione funkcje oraz zadania przez finanse we współczesnej gospodarce. W sferze prezentowanych teorii, koncepcji i kierunków myślenia kategoriami finansowymi, w sposób syntetyczny, ale oddający istotę owych teoretycznych podstaw finansów, wykazali duże poczucie dydaktycznej odpowiedzialności, prezentując je bez nadawania określonych priorytetów i bez wskazywania swoich preferencji. Uważam, że przekazana w podręczniku wiedza będzie dobrze służyła finansowej edukacji Czytelników. Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Pietrzaka, Członka Komitetu Nauk o Finansach Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiego Stowarzyszenia Finansów i Bankowości. Spis treści: Okładka Strona tytułowa Strona redakcyjna Spis treści Wstęp 1. Pojęcie i funkcje finansów 1.1. Pojęcie i istota finansów 1.2. Funkcje finansów 1.2.1. Funkcja alokacyjna 1.2.2. Funkcja redystrybucyjna 1.2.3. Funkcja stabilizacyjna 1.2.4. Funkcja rekonwersji (zamiany) własności 1.3. Klasyfikacja zjawisk finansowych 1.3.1. Klasyfikacja przedmiotowa zjawisk finansowych 1.3.2. Klasyfikacja podmiotowa zjawisk finansowych 1.4. Klasyczne teorie finansów 1.4.1. Finanse w teorii 1.4.2. Liberalne teorie finansów 1.4.3. Ortodoksyjna teoria finansów 1.4.4. Interwencyjna teoria finansów 1.5. Nowe teorie finansów 1.5.1. Neoliberalizm 1.5.2. Monetaryzm 1.5.3. Finanse behawioralne 1.6. Kryzys z 2007 r. a teorie finansowe 2. Pieniądz 2.1. Formy i funkcje pieniądza 2.2. Funkcje pieniądza 2.3. Mechanizm kreacji pieniądza 2.4. Determinanty podaży pieniądza 2.4.1. Teoria bankowa 2.4.2. Teoria obiegowa 2.4.3. Teoria ilościowa 2.5. Wartość pieniądza w czasie 2.5.1. Stopy procentowe 2.5.2. Zmienność wartości pieniądza w czasie 2.5.3. Odsetki proste 2.5.4. Kapitalizacja odsetek 2.5.5. Aktualna zdyskontowana wartość przyszłej płatności lub zysku 3. Rola finansów w tworzeniu, wymianie i podziale produktu społecznego 3.1. Istota potrzeb indywidualnych i zbiorowych 3.2. Pojęcie i klasyfikacja dóbr 3.2.1. Dobra publiczne 3.2.2. Dobra społeczne 3.3. Finanse sfery realnej i autonomiczna sfera finansów 3.4. Strumienie i przepływy finansowe 3.4.1. Rodzaje i rachunki strumieni finansowych 3.4.2. Tabele przepływów finansowych 4. Polityka finansowa i jej funkcje 4.1. Istota polityki finansowej 4.2. Funkcje polityki finansowej państwa 4.2.1. Funkcja stabilizacyjna 4.2.2. Funkcja alokacyjna 4.2.3. Funkcja redystrybucyjna 5. Sektor finansów publicznych 5.1. Pojęcie i cechy finansów publicznych 5.2. Struktura i podmioty sektora finansów publicznych 5.3. Pojęcie i specyfika dochodów i przychodów sektora finansów publicznych 5.4. Pojęcie i specyfika wydatków i rozchodów sektora finansów publicznych 5.5. Budżet państwa aspekty teoretyczne 5.5.1. Pojęcie i istota budżetu państwa 5.5.2. Klasyfikacja budżetowa 5.5.3. Funkcje budżetu państwa 5.5.4. Zasady budżetowe 5.5.5. Procedura opracowywania budżetu państwa 5.5.6. Rodzaje dochodów i wydatków budżetowych 5.5.7. Deficyt budżetowy i źródła jego finansowania 5.5.8. Dług publiczny 5.5.9. Inwestycyjny mnożnik zrównoważonego budżetu 5.6. Budżet zadaniowy instrument zarządzania finansami publicznymi 5.6.1. Budżet zadaniowy w Programie konwergencji 5.6.2. Proces planowania budżetu zadaniowego 5.6.3. Budżet zadaniowy metodyka 5.6.4. Budżet zadaniowy w uzasadnieniu ustawy budżetowej na 2016 r. 5.7. Finanse i zadania samorządu terytorialnego 5.7.1. Podstawy prawno-organizacyjne gospodarki finansowej samorządu terytorialnego 5.7.2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego i procedura jego uchwalania 5.8. Państwowe Fundusze Celowe 6. System podatkowy w Polsce 6.1. Pojęcie, funkcje i klasyfikacje podatku 6.2. Elementy konstrukcji podatku 6.3. Charakterystyka podatków centralnych 6.3.1. Podatek od towarów i usług 6.3.2. Podatek akcyzowy 6.3.3. Podatek od gier 6.3.4. Podatek dochodowy od osób fizycznych 6.3.5. Podatek dochodowy od osób prawnych 6.4. Charakterystyka podatków samorządowych 6.4.1. Podatek od nieruchomości 6.4.2. Podatek od spadków i darowizn 6.4.3. Podatek od środków transportowych 6.4.4. Podatek rolny oraz jego ekonomiczna ocena 6.4.5. Podatek leśny 6.4.6. Podatek od czynności cywilnoprawnych 6.4.7. Karta podatkowa 6.5. Parapodatkowe instrumenty finansowe 7. System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych 7.1. Pojęcie, funkcje i klasyfikacja ubezpieczeń 7.2. Pojęcie i zakres zabezpieczenia społecznego 7.3. Konstrukcja i finanse systemu ubezpieczeń społecznych 7.3.1. Ubezpieczenia społeczne pracowników 7.3.2. Ubezpieczenie społeczne rolników 7.4. System finansowania ochrony zdrowia 7.4.1. Modele organizacji i finansowania ochrony zdrowia 7.4.2. System ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce 8. System bankowy i polityka pieniężna 8.1. Rola systemu bankowego w gospodarce narodowej 8.2. System bankowy w Polsce 8.2.1. Zarys historii bankowości w Polsce 8.2.2. System bankowy po 1997 r. 8.2.3. Instytucje nadzorujące działalność sektora bankowego 8.3. Bank centralny i jego zadania 8.4. Instrumenty polityki pieniężnej 8.4.1. Pośrednie instrumenty polityki pieniężnej 8.4.2. Bezpośrednie instrumenty polityki pieniężnej 8.5. Banki komercyjne 9. Rynek finansowy 9.1. Rynek kapitałowy 9.1.1. Klasyfikacja rynku kapitałowego 9.1.2. Struktura instytucjonalna rynku kapitałowego 9.1.3. Podstawowe instrumenty finansowe 9.1.4. Giełda papierów wartościowych i jej znaczenie w gospodarce 9.2. Rynek pieniężny 9.2.1. Istota i struktura rynku pieniężnego 9.2.2. Bony skarbowe 9.2.3. Bony pieniężne NBP 9.2.4. Krótkoterminowe papiery dłużne podmiotów gospodarczych 9.2.5. Lokaty międzybankowe 9.3. Rynek walutowy 9.3.1. Historia rynku walutowego 9.3.2. Istota rynku walutowego 9.3.3. Wielkość i struktura rynku walutowego 9.3.4. Instrumenty rynku walutowego 9.3.5. Instrumenty rynku walutowych instrumentów pochodnych 10. Finanse przedsiębiorstw 10.1. Formy organizacyjnoprawne działalności gospodarczej 10.2. Gospodarka finansowa przedsiębiorstw 10.2.1. Cele finansów przedsiębiorstw 10.2.2. Finansowanie działalności gospodarczej 10.3. Sprawozdawczość finansowa 10.4. Teoria trzech soczewek 10.4.1. Aspekt ekonomiczny 10.4.2. Aspekt finansowy 10.4.3. Aspekt majątkowy 10.5. Elementy sprawozdania finansowego 10.5.1. Bilans 10.5.2. Rachunek zysków i strat 10.5.3. Rachunek przepływów pieniężnych 10.5.4. Zestawienie zmian w kapitale własnym 10.5.5. Informacja dodatkowa 10.6. Analiza sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa 10.6.1. Wstępna analiza sprawozdania finansowego 10.6.2. Analiza wstępna bilansu 10.6.3. Analiza wstępna rachunku zysków i strat 10.6.4. Wstępna analiza przepływów pieniężnych 10.6.5. Analiza wskaźnikowa 11. Finanse ubezpieczeń gospodarczych 11.1. Podstawowe zasady działalności ubezpieczeniowej 11.2. Klasyfikacja ubezpieczeń gospodarczych 11.3. Ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne 11.3.1. Pojęcie przymusu ubezpieczeniowego 11.3.2. Ustawowa definicja ubezpieczenia obowiązkowego 11.3.3. Regulacje prawne ubezpieczeń obowiązkowych 11.4. Gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń 11.4.1. Gwarancje wypłacalności zarządzanie ryzykiem ubezpieczyciela 11.4.2. Solvency II 11.4.3. Gospodarowanie aktywami i pasywami. Ujęcie bilansowe 11.4.4. Najważniejsze obszary gospodarki finansowej ubezpieczycieli 11.4.5. Polityka inwestycyjna ubezpieczycieli 11.4.6. Rachunek zysków i strat zakładów ubezpieczeń 11.5. Kondycja finansowa sektora ubezpieczeń w Polsce w 2014 r. 11.6. Instytucje ubezpieczeniowe i ich zadania 11.6.1. Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych 12. Finanse międzynarodowe 12.1. Podstawy finansów międzynarodowych 12.1.1. Pieniądz międzynarodowy jako główny problem finansów światowych 12.1.2. Waluty narodowe a pieniądz światowy 12.1.3. Kurs walutowy i bilans płatniczy 12.1.4. Cło i polityka celna jako instrument kształtowania obrotów zagranicznych 12.1.5. Międzynarodowe przepływy kapitałowe 12.1.6. Międzynarodowy system walutowy 12.1.7. Międzynarodowe instytucje finansowe 12.2. Międzynarodowe procesy rozwojowe a rynki finansowe 12.2.1. Globalizacja a finanse międzynarodowe 12.2.2. Międzynarodowe kryzysy finansowe 12.2.3. Integracja monetarna jako element procesu integracji gospodarczej 12.2.4. Integracja monetarna i finansowa w Unii Europejskiej 12.3. Unia Gospodarcza i Walutowa 12.3.1. Droga do integracji gospodarczej w Europie 12.3.2. Europejska integracja walutowa 12.3.3. Etapy tworzenia UGW 12.3.4. Proceduralne i kosztowe aspekty przystąpienia nowych państw do strefy euro 12.4. Polityka pieniężna w Unii Europejskiej 12.4.1. EBC, ESBC i Eurosystem 12.4.2. Cele i zadania Europejskiego Systemu Banków Centralnych 12.4.3. Strategia polityki pieniężnej EBC 12.4.4. Instrumenty polityki pieniężnej 12.4.5. Operacje walutowe i zarządzanie rezerwami walutowymi 12.5. Budżet Unii Europejskiej 12.5.1. Źródła finansowania Wspólnot 12.5.2. Zasady budżetowe Unii Europejskiej 12.5.3. Procedura budżetowa 12.5.4. Dochody budżetowe 12.5.5. Wydatki budżetowe 12.5.6. Perspektywy finansowe podstawą polityki budżetowej Unii Europejskiej 12.5.7. Fundusze jako wyodrębnione instrumenty finansowania wydatków budżetu UE 12.5.8. Wydatkowanie środków z budżetu UE w 2014 r. 12.6. Jednolity rynek europejski a rynki finansowe i kapitałowe 13. Odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych 13.1. Pojęcie odpowiedzialności oraz dyscypliny 13.2. Katalog naruszeń zakres podmiotowy i przedmiotowy 13.3. Ogólne zasady odpowiedzialności 13.4. Karalność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 13.5. Organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych 13.5.1. Organy orzekające w pierwszej i drugiej instancji, ich właściwości i tryb powoływania 13.5.2. Organy właściwe do wypełniania funkcji oskarżyciela w pierwszej i drugiej instancji, ich zadania i tryb powoływania 13.6. Procedura w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych 13.6.1. Zagadnienia ogólne zasady postępowania 13.6.2. Etapy postępowania 13.7. Sądowa kontrola prawomocnych rozstrzygnięć w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych Przypisy