Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty Oława

Książka stanowi efekt pracy dziesięciorga autorów, wykonawców programu badawczego poświęconego wykładni konstytucji i realizowanego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego w latach 2009-2013. Przedmiotem publikacji są: inspiracje dla teorii i praktyki interpretacji ustawy zasadniczej w Polsce. Obejmują one rzeczywiste korzenie współczesnych stanowisk teoretycznych i rozwiązań instytucjonalnych, a także idee tylko pośrednio stanowiące punkt odniesienia dla szczegółowych rozważań; bogaty i różnorodny zbiór prac teoretycznych rekonstruujących sposoby wykładni konstytucji w Polsce oraz ukazujących tzw. normatywne koncepcje wykładni ustawy zasadniczej. Są to stanowiska przedstawiane w obrębie szeroko rozumianej teorii prawa, a także te, które zostały sformułowane przez autorów reprezentujących naukę prawa konstytucyjnego; praktyka orzecznicza Trybunału Konstytucyjnego analizowana pod kątem standardów (wzorców) stosowania przepisów konstytucji, a także uzasadniania orzeczeń sądu konstytucyjnego. Empiryczne badania praktyki, stanowiące kluczowy składnik książki, wskazują rodzaje argumentów wykorzystywanych w orzecznictwie TK, a także różnice między orzekaniem na podstawie ustawy zasadniczej a - z drugiej strony - przepisów ustaw zwykłych. Sposoby rozumowania sędziów Trybunału ujawnia też analiza sposobów użycia określonych słów i wyrażeń w uzasadnieniach orzeczeń. Wykaz skrótów 7 Tomasz StaweckiWykładnia konstytucji jako przedmiot analiz teoretycznych, porównawczych oraz badań empirycznych 9 Część IInspiracje 35 Monika ZalewskaCzysta teoria wykładni prawa? Hans Kelsen - teoretyk i konstytucjonalista 37 Krzysztof J. KaletaWykładnia prawa jako forma władzy politycznej. Stanowiska wobec interpretacji konstytucji w doktrynie francuskiej 57 Mikołaj BarczentewiczInspiracje amerykańskie w dyskusjach wokół interpretacji konstytucji 80 Tomasz StaweckiWczesna refleksja nad wykładnią konstytucji: polska literatura prawnicza przed 1939 r. 93 Tomasz Stawecki, Jędrzej MaśnickiWykładnia i stosowanie konstytucji w naukach prawnych państw Europy Środkowej i Wschodniej 130 Część IITeorie 157 Tomasz StaweckiKoncepcje wykładni konstytucji we współczesnych polskich naukach prawnych 159 Marcin RomanowiczPomiędzy uniwersalnym a partykularnym wymiarem wykładni prawa. Wpływ teorii prawa i nauki prawa konstytucyjnego na wzorce wykładni konstytucji 212 Tomasz StaweckiKoncepcja autonomicznej wykładni pojęć konstytucyjnych: od praktyki do teorii 242 Wiesław StaśkiewiczWykładnia konstytucji w kręgu ideologii 269 Tomasz StaweckiDyskusje wokół aktywizmu i pasywizmu sądów konstytucyjnych jako spór o wykładnię konstytucji 350 Część IIIArgumenty 385 Jan WinczorekWzorce wykładni konstytucji w świetle analizy treści uzasadnień orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego 387 Marcin Matczak, Szymon Łajszczak 461Wartości, zasady i typy wykładni w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Badanie ilościowe słownictwa użytego w uzasadnieniach orzeczeń 461 Marcin RomanowiczArgument z autorytetu w dyskursie sądowym - próba wyjaśnienia 483 Posłowie 517Podstawowa literatura 531 Autorzy 559