Atrament melancholii Jean Starobiński Lubliniec

Z czego wynikają głęboki smutek, rozpacz, obłęd, szał, samobójstwo? Wbrew tym, którzy przywołują jakąś przyczynę nadprzyrodzoną czy karę boską, myśl medyczna już od czasów starożytnych przyznawała pierwszeństwo pewnej przyczynie naturalnej, jednemu z płynów w ciele – czarnej żółci, to znaczy melancholii. Jej czarna barwa, porównywana często do barwy węgla czy atramentu, była oznaką jej szkodliwej mocy. Ten płyn nie istnieje. Lecz czyż to nie atramentem pisze się wiersze? Przez ponad pół stulecia tematy związane z melancholią nadawały kierunek niektórym pracom Jeana Starobinskiego. Wszystkie one zostały zebrane w tej książce z nadzieją, że badanie różnych aspektów melancholii może zrodzić „radosną wiedzę”. Spis treści: Okładka Strona tytułowa Spis treści Słowo wstępne Historia leczenia melancholii Wprowadzenie Mistrzowie starożytni Homer Pisma hipokratejskie Celsus Soranus z Efezu Areteusz z Kapadocji Galen Interwencja filozofa Ciężar tradycji Grzech acedii Hildegarda z Bingen Konstantyn Afrykańczyk Renesans Wapory Pokłosie Sydenham Friedrich Hoffmann Anne-Charles Lorry Epoka nowoczesna Nowe pojęcia Pinel i Esquirol Metody leczenia moralnego Kręcenie się w kółko Podróż Zakład wodoleczniczy Muzyka Leczenie rodzinne Czy można się przeciwstawić dziedziczności? Innowacje i rozczarowania 1900: tymczasowe ograniczenia opieki medycznej Bibliografia pracy doktorskiej z 1960 roku Opracowania ogólne Prace wykorzystane Prace przejrzane Anatomia melancholii Śmiech Demokryta Gorące tchnienia Marzenie o nieistnieniu i rozdwojeniu Snuć refleksje to porównywać Wybór obiektu i fałszywe zwierciadło Utopia Roberta Burtona Uczta Sardanapala Śmiać się czy płakać Absolutna spójność Diabelski spektakl Nauki psychologiczne w renesansie Między teologami a lekarzami Van Gogha portret doktora Gacheta Dyskusyjna diagnoza Utożsamianie się z lekarzem Przeszkoda w myśleniu Melancholia w czystej postaci Lekcja nostalgii Wynalezienie choroby Historia uczuć wykaz odległości Dobre szwajcarskie powietrze Melodie i uczucia Niebezpieczeństwo rozczłonkowania Literatura utraconego dzieciństwa Odmiana żałoby Stereotypy słodyczy Odgłosy przyrody Teatr zapomnienia Noc trojańska Krzyk Hekuby Słowo skrępowane Fala u wezgłowia Mandelsztama Czarna plama w obrazie (Yves Bonnefoy) Wybawienie w ironii? Transcendentalna bufoneria Inscenizowanie nieprawdopodobieństwa Melancholiczni królowie Księżniczka Brambilla Powieść inicjacyjna Jarmarczny szarlatan Ironia romantyczna Kierkegaard, pseudonimy człowieka wierzącego Skrucha i wewnętrzność Marzenie senne i melancholiczna nieśmiertelność Baudelaire jako inscenizator Kształt nieśmiertelności Marzenie petryfikujące Wielki grat z szufladami Brak ciekawości Rymy pustki Livide Avide Ovide Spojrzenie posągów Kary i nagrody Tworzywo Pigmaliona Mury, które widzą, puste niebiosa Jakie spojrzenie mają te oczy bez źrenic! Z posągowymi nogami Piękna jak sen z kamienia Książę i jego błazen Bandello i Baudelaire O negatorach i o prześladowanych Nieśmiertelność Żyda Wiecznego Tułacza Ojciec i syn samego siebie Literacki porządek czasowy: umrzeć dla siebie samego Atrament melancholii Z twojej nicości wszechświat się wywiedzie Es linda cosa esperar15 Szalone przeświadczenie Don Kichota Odgłosy w nocy Oczekiwanie narracyjne Ranek w wieku żelaznym Zmartwychwstanie Fikcja panuje niepodzielnie Pani de Staël: nie przeżyć śmierci miłości Jouve między prozą a poezją Saturn w niebie kamieni W mym inkauście zalśni me kochanie Fernando Vidal. Doświadczenie melancholiczne z perspektywy krytyki Przypisy Źródła Strona redakcyjna