Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a spór o rzeczywistość (E-book) Kraków

Czym dla fizyka jest rzeczywistość? Dlaczego filozoficzne pytanie o rzeczywistość konfliktuje fizyków? Czy fizyka potrzebuje nowej filozofii? Udowodnienie twierdzeń o osobliwościach czasoprzestrzennych przez Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a, posiadające fundamentalne znaczenie dla współczesnej fizyki, często przesłania fakt, że fizycy ci przejawiają radykalnie odmienne sposoby myślenia o tym, czym jest teoria fizyczna i jak odnosi się ona do rzeczywistości, którą fizyk bada. A może teoria to rzeczywistość? Czy jednak rację miał· Albert Einstein twierdząc, że mechanika kwantowa nadal wymaga znaczących poprawek? Te fundamentalne zagadnienia, napędzające konflikt pomiędzy Hawkingiem i Penrose'm o to, jak wyjaśnić kwantową strukturę osobliwości początkowej prezentuje ta książka. Wiele wskazuje bowiem na to, że poszukiwania kwantowej teorii grawitacji wymagać będą większej przebudowy naszego myślenia, niż uzgodnienie matematycznych formalizmów mechaniki kwantowej i teorii względności. Wojciech P. Grygiel – filozof fizyki, adiunkt w Katedrze Filozofii Przyrody na Wydziale Filo-zoficznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, członek Centrum Badań Interdyscyplinarnych Kopernika w Krakowie, autor ponad trzydziestu oryginalnych publikacji z zakresu filozoficznych problemów uwikłanych w teorie współczesnej fizyki. Żywo interesuje się również filozoficznymi implikacjami rezultatów osiąganych w naukach kognitywnych. Spis treści: Spis treści Objaśnienia skrótów literaturowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Rozdział 1: Rzeczywistość fizyczna: od Bohra i Einsteina do kwantowej grawitacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 1.1. Fizyczna rzeczywistość Einsteina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 1.2. Nie-rzeczywistość mechaniki kwantowej: Einstein vs. Bohr . . . . . 47 1.3. Rzeczywistość kwantowej teorii grawitacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 1.4. Kwantowa teoria grawitacji in statu nascendi . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Rozdział 2: Hawking i Penrose: fizyka osobliwości . . . . . . . . . . . . . . . . 103 2.1. „Osobliwości” Rogera Penrose’a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 2.2. „Osobliwości” Stephena Hawkinga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 2.3. Struktura osobliwości „modo penrosico” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 2.4. Parowanie czarnych dziur i paradoks utraty informacji . . . . . . . . . . 159 2.5. Roger Penrose i mechanika kwantowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 2.6. Kwantowa kosmologia Hawkinga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 2.7. Teoria twistorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 2.8. Debata na podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Rozdział 3: Hawking i Penrose: filozofia osobliwości . . . . . . . . . . . . . . . 239 3.1. Platonizm Rogera Penrose’a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 3.2. Pozytywizm Hawkinga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 3.3. Inna rzeczywistość, inna fizyka? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316 3.4. Kto jest czyim kontynuatorem? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328 3.5. Spór trwa nadal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 Indeks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403