Monitoring bezpieczeństwa transportu morskiego (PDF) Katowice

Celem niniejszej rozprawy jest przedstawienie oryginalnej koncepcji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego (ZSMBTM) zbudowanego w oparciu o narzędzia modelowania procesów, identyfikacja potencjału ekonomizacji i próba wskazania optymalnych opcji strategicznych tego procesu na poziomie narodowym i globalnym. Spis treści: Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Rozdział 1. Transport morski w globalnej gospodarce 1.1. Parametry transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 1.1.1. Charakterystyka domeny transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 1.1.2. Cechy immanentne transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 1.2. Morfologia i taksonomia transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 1.2.1. Elementy morfologiczne transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 1.2.2. Taksonomia transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 1.3. Znaczenie transportu morskiego dla globalnej gospodarki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 1.3.1. Potencjał rynku transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 1.3.2. Prognoza dotycząca globalnych przewozów morskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Rozdział 2. Bezpieczeństwo transportu morskiego 2.1. Istota bezpieczeństwa transportu w domenie morskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 2.1.1. Pojęcie systemu bezpieczeństwa transportu w domenie morskiej . . . . . . . . . . . . . . 69 2.1.2. Pojęcie systemu zarządzania bezpieczeństwem transportu w domenie morskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 2.2. Identy! kacja współczesnych zagrożeń i rodzajów ryzyka w transporcie morskim . . . . . 85 2.2.1. Egzempli! kacja zagrożeń typu sefety i security w transporcie morskim . . . . . . . . . 85 2.2.2. Metody i narzędzia oceny ryzyka w transporcie morskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 2.3. Systemowe mechanizmy i narzędzia przeciwdziałania zagrożeniom w transporcie morskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 2.3.1. Ustawodawstwo światowe i europejskie na rzecz bezpieczeństwa morskiego . . . . 113 2.3.2. Implementacja narzędzi zapewnienia bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Rozdział 3. Systemy monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego 3.1. Klasy! kacja systemów monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . 145 3.1.1. Istota systemów monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego i ich elementy morfologiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 3.1.2. Podział taksonomiczny systemów monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 3.2. Systemy monitoringu żeglugi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 3.2.1. Systemy sterowania i zarządzania ruchem statków (VTMIS) . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 3.2.2. Systemy semizintegrowane, komplementarne i komercyjne w monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 3.3. Systemy monitoringu procesów transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 3.3.1. Systemy terminalowe i armatorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 3.3.2. Systemy monitoringu kontenerowych jednostek ładunkowych . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Rozdział 4. Modelowanie systemów transportu morskiego – koncepcja modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego 4.1. Istota modelowania procesów i systemów w transporcie morskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 4.1.1. Pojęcia systemu, procesu i modelowania w paradygmacie cybernetycznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 4.1.2. Zastosowanie sieci Petriego do modelowania procesów w transporcie morskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 4.2. Identy! kacja założeń systemowych modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 4.2.1. Elementy strukturalne modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 4.2.2. Interesariusze w modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 4.3. Budowa homomor! cznego modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 4.3.1. Model zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego z zastosowaniem algorytmów i sieci Petriego . . . . . . . . . . . 250 4.3.2. Deskrypcja matematyczna modelu zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277 Rozdział 5. Potencjał ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego 5.1. Istota i pojęcie ekonomizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283 5.1.1. Ekonomizacja w paradygmacie prakseologicznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283 5.1.2. Determinanty ekonomizacji w obszarze bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 5.2. Potencjał ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego poprzez mechanizmy redukcji kosztów . . . . . . . . 300 5.2.1. Mechanizmy redukcji kosztów incydentów safety i security w transporcie morskim jako kwantytatywne atrybuty ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 5.2.2. Mechanizmy redukcji kosztów systemów zapewnienia bezpieczeństwa w transporcie morskim w kategoriach total social cost jako kwalitatywne atrybuty ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 309 5.3. Potencjał ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego poprzez zwiększenie korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . 320 5.3.1 Mechanizmy wzrostu korzyści operacyjnych jako ekstensywne atrybuty ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 320 5.3.2. Mechanizmy wzrostu korzyści ekonomicznych w kategoriach total social bene! t jako intensywne atrybuty ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 Rozdział 6. Strategie ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego 6.1. Istota i pojęcie strategii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 6.1.1. Strategia jako kategoria ekonomiczna w paradygmacie racjonalności strategicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 6.1.2. Strategie bezpieczeństwa morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354 6.2. Strategiczne realia implementacji systemów monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego – odniesienia ontyczne do systemów realnych . . . . . . . . . . . . . . . . 366 6.2.1. Strategia implementacji Systemu Wymiany Informacji Bezpieczeństwa Żeglugi (w ramach Krajowego Systemu Bezpieczeństwa Morskiego) jako systemu realnego na poziomie narodowym (polskim) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366 6.2.2. Strategia implementacji CISE (IMDatE) jako systemu na poziomie regionalnym (europejskim) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376 6.3. Identy! kacja strategii ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 388 6.3.1. Strategie ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego na poziomie narodowym (KSBM) . . . . . . 388 6.3.2. Strategie ekonomizacji zintegrowanego systemu monitoringu bezpieczeństwa transportu morskiego na poziomie regionalnym i globalnym (model ZSMBTM na bazie CISE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397 Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 Conclusion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419 Wykaz skrótów i glosariusz terminów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 Załączniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433 Bibliogra& a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441 Spis rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455 Spis tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464