Węgrzy. Tysiąc lat zwycięstw w klęskach. Gdynia

W fascynującym kolażu historycznego eseju oraz biograficznych szkiców o węgierskich bohaterach i ofiarach, geniuszach i hochsztaplerach, triumfatorach i zdrajcach Paul Lendvai przybliża zmienne losy Madziarów od założenia państwa aż po współczesność. Napisana z rozmachem, wciągająca opowieść o klęskach i zwycięstwach Węgrów stanowi pierwsze w Polsce tak kompleksowe ujęcie historii tego narodu. Bez węgierskich pionierów okresu modernizmu przypuszczalnie nie byłoby ani bomby atomowej, komputerów czy Hollywood. Węgierski geniusz, niezależnie od pochodzenia etnicznego czy religijnego, wywarł wielki, często decydujący wpływ na światową naukę i sztukę, ekonomię i przemysł. Sprzeczność między genialnymi indywidualnymi osiągnięciami i wielokrotnymi narodowymi klęskami to jedna z najbardziej fascynujących osobliwości burzliwych dziejów Madziarów rozdartych między niezależnością a obcym panowaniem. Urodzony w Budapeszcie Paul Lendvai jeden z najbardziej wnikliwych współczesnych publicystów zajmujących się od dziesięcioleci Europą Południowo-Wschodnią próbuje przeniknąć specyfikę węgierskiej historii, nie unikając drażliwych tematów, ale również nie stroniąc od anegdot, dykteryjek i legend. Imponująca, ponad 800 stronnicowa książka to wielka panorama węgierskich dziejów, wolna od tematów tabu i uprzedzeń. Napisana ze swadą historyczna opowieść Lendvaiego może być czytana jako gorący apel o tolerancję i wzajemne zrozumienie, ale również jako wyraźne ostrzeżenie przed tępym zamykaniem się w sobie i w poczuciu nacjonalistycznej misji. Tłumaczenie: Adam Krzemiński, Bartosz Nowacki. Spis treści: Okładka Strona tytułowa Spis treści Do polskich czytelników i czytelniczek Od tłumaczy Wprowadzenie Pogańscy barbarzyńcy biorą szturmem Europę. Świadectwa z Sankt Gallen Zajęcie ojczyzny czy podbój? Kwestia węgierskiej tożsamości Od najazdów Madziarów do chrześcijańskiego królestwa Arpadów Zmagania o ciągłość i wolność Najazd Mongołów w 1241 roku i jego konsekwencje Węgry jako mocarstwo pod rządami obcych królów Epoka bohaterstwa Hunyadych w kontekście zagrożenia tureckiego Długa droga ku katastrofie pod Mohaczem Katastrofalny bilans panowania tureckiego Siedmiogród jako ostoja węgierskiej państwowości Gábor Bethlen wasal, patriota i Europejczyk Zrínyi czy Zrinski? Bohater dwóch narodów Thököly przywódca kuruców: poszukiwacz przygód czy zdrajca? Walka wyzwoleńcza Franciszka II Rakoczego z Habsburgami Mit i historiografia. Idol mimo zmiany epok Węgry w cieniu monarchii habsburskiej Walka z królem w kapeluszu Opat Martinovics i spisek jakobinów. Tajny agent jako męczennik rewolucji Hrabia István Szechenyi i era reform. Wzlot i upadek Wielkich Węgier Lajos Kossuth i Sándor Petőfi. Symbole rewolucji 1848 roku Zwycięstwa, klęska i załamanie. Przegrana w 1849 roku walka wyzwoleńcza Bohater Kossuth kontra Judasz Görgey. Dobro i zło w mitologii ofiary Kim był kapitan Gusiew? Rosyjski bojownik o wolność między Mińskiem a Budapesztem Elżbieta, Andrássy i Bismarck. Droga do pojednania między Austrią a Węgrami Zwycięstwo w klęsce. Ugoda i jej następstwa dla monarchii dualistycznej Bezgraniczne zaślepienie. Węgierskie poczucie misji i narodowości Złoty wiek tysiąclecia. Modernizacja i jej ciemne strony Węgierski Żyd czy żydowski Węgier?. Niepowtarzalna symbioza arystokracji i Żydów Czy Węgry będą niemieckie czy madziarskie?. Szczególna rola Niemców Od wojny światowej do dyktatury rozpaczy. Czerwony hrabia i agent Lenina Admirał na białym koniu. Trianon wyrok śmierci dla władztwa Stefana Awanturnicy, fałszerze pieniędzy, pretendenci do tronu. Węgry jako wichrzyciel w Kotlinie Panońskiej Marszowym krokiem razem z Hitlerem: triumf i upadek. Od zagłady Żydów do rządów motłochu Zwycięstwo w klęsce: od 1945 do 1990 roku Każdy jest Węgrem. Geniusze i artyści Podziękowania Najważniejsze daty węgierskiej historii Nota bibliograficzna O autorze