Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych Gdynia

Kontynuacja znanego podręcznika, z którego skorzystało już kilka pokoleń studentów medycyny i lekarzy. Publikacja, przygotowana przez cenione autorytety i specjalistów-praktyków, zawiera nowe wytyczne, zagadnienia, algorytmy i wskazówki z zakresu postępowania przedszpitalnego i szpitalnego, którego znajomość może zadecydować o życiu chorego. Nieodzowna i ważna lektura dla: - studentów - lekarzy pogotowia ratunkowego, pracujących w SOR-ach i centrach urazowych - lekarzy specjalizujących się w medycynie ratunkowej Spis treści: Przedmowa XXIII Rekomendacja XXV Od redaktora naukowego XXVII 1. Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia pochodzenia wewnętrznego Krystyn Sosada, Wojciech Żurawiński 1 Piśmiennictwo 2. Nagłe zatrzymanie krążenia. Zaawansowane czynności resuscytacyjne Przemysław Jałowiecki, Hanna Misiołek, Radosław Marciniak 11 2.1. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa osoby dorosłej 2.1.1. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne 2.1.2. Zaawansowane czynności podtrzymywania życia (ALS, advanced life support) 2.1.3. Rozstrzygające czynności przedłużania życia 2.2. Algorytmy w resuscytacji 2.3. Postępowanie w zadławieniu (FBAO, foreign body airway obturation) 3. Elektroterapia w stanach zagrożenia życia Mariusz Gąsior, Mateusz Tajstra, Elżbieta Gadula-Gacek 3.1. Wstęp 3.2. Kardiowersja i defibrylacja elektryczna 3.3. Elektrostymulacja serca 3.3.1. Stymulacja czasowa w stanach zagrożenia życia 3.3.1.1. Stymulacja zewnętrzna 3.3.1.2. Stymulacja przezprzełykowa 3.3.1.3. Stymulacja endokawitarna 3.4. Elektroterapia u osób z implantowanymi elektronicznymi urządzeniami wewnątrzsercowymi 3.5. Podsumowanie Piśmiennictwo 4. Wstrząs Andrzej Kübler 4.1. Wprowadzenie 4.1.1. Definicja i klasyfikacja 4.1.2. Patomechanizm wstrząsu 4.1.3. Ogólne zasady leczenia wstrząsu 4.1.4. Wstrząs - algorytm diagnostyczno-leczniczy: VIP + PS 4.2. Wstrząs hipowolemiczny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie ratunkowe • Leczenie specjalistyczne) 4.3. Wstrząs kardiogenny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie ratunkowe • Leczenie specjalistyczne) 4.4. Wstrząs dystrybucyjny 4.4.1. Wprowadzenie 4.4.2. Wstrząs septyczny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie ratunkowe • Leczenie specjalistyczne • Wstrząs septyczny - algorytm diagnostyczno-leczniczy) 4.4.3. Wstrząs anafilaktyczny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie ratunkowe • Leczenie specjalistyczne • Wstrząs anafilaktyczny - algorytm diagnostyczno-leczniczy) 4.4.4. Wstrząs neurogenny (Diagnostyka • Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie ratunkowe • Leczenie specjalistyczne • Wstrząs neurogenny - algorytm) 4.5. Wstrząs obstrukcyjny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie • Wstrząs obstrukcyjny - algorytm diagnostyczno-leczniczy) Piśmiennictwo 5. Krwotoki zagrażające życiu pochodzenia wewnętrznego Wojciech Żurawiński, Krystyn Sosada 5.1. Patogeneza wstrząsu krwotocznego 5.2. Ogólne objawy wstrząsu krwotocznego 5.3. Medyczne czynności ratunkowe we wstrząsie krwotocznym 5.4. Najczęstsze rodzaje krwotoków pochodzenia wewnętrznego - epidemiologia, etiologia, rozpoznanie i postępowanie wewnątrzszpitalne 5.4.1. Krwotok z przewodu pokarmowego 5.4.1.1. Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego (Epidemiologia i etiologia • Rozpoznanie • Postępowanie wewnątrzszpitalne) 5.4.1.2. Krwotok z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (Epidemiologia i etiologia • Rozpoznanie • Postępowanie wewnątrzszpitalne) 5.4.2. Krwotok z dróg oddechowych (haemoptysis) 5.4.3. Krwotok do jamy opłucnej 5.4.4. Krwotok do śródpiersia 5.4.5. Krwotok do worka osierdziowego 5.4.6. Krwotok do jamy otrzewnej (haemoperitoneum, haemascos) 5.4.7. Krwotok do przestrzeni zewnątrzotrzewnowej. Krwiak zaotrzewnowy. 5.4.8. Krwotok do dróg moczowych (haematuria) 5.4.9. Masywne krwawienie domięśniowe 5.4.10. Krwotok z nosa (epistaxis) 5.4.11. Krwotok z dróg rodnych (metrorrhagia) 5.4.12. Krwotok podpajęczynówkowy Piśmiennictwo 6. Stany zagrożenia życia spowodowane zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Franciszek Kokot, Edward Franek, Andrzej Więcek 6.1. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej 6.1.1. Uwagi wstępne 6.1.2. Odwodnienie 6.1.2.1. Odwodnienie izotoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.2.2. Odwodnienie hipertoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.2.3. Odwodnienie hipotoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.3. Przewodnienie 6.1.3.1. Przewodnienie izotoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.3.2. Przewodnienie hipotoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.3.3. Przewodnienie hipertoniczne (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.4. Hiponatremia (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Ustalanie przyczyny hiponatremii • Leczenie) 6.1.5. Hipernatremia (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.6. Hipokaliemia (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.7. Hiperkaliemia (Etiologia i patogeneza • Objawy kliniczne • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.8. Hipokalcemia (Etiopatogeneza • Objawy kliniczne • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.9. Hiperkalcemia (Etiopatogeneza • Objawy kliniczne • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.10. Hipomagnezemia (Etiopatogeneza • Obraz kliniczny • Rozpoznanie • Leczenie) 6.1.11. Hipermagnezemia (Etiopatogeneza • Objawy kliniczne • Rozpoznanie • Leczenie) 6.2. Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej Piśmiennictwo 7. Stany zagrożenia życia pochodzenia sercowego-naczyniowego Maria Trusz-Gluza 7.1. Ostre zespoły wieńcowe (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 7.2. Rozwarstwienie aorty (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.3. Zapalenie osierdzia (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.4. Tamponada serca (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.5. Ostra niewydolność serca (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.6. Zatorowość płucna (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.7. Zaburzenia rytmu serca: częstoskurcze (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.8. Zaburzenia rytmu serca: bradykardia (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 7.9. Omdlenie (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 7.10. Nadciśnienie tętnicze; stany pilne i naglące (Epidemiologia • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych i szpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 8. Stany zagrożenia życia pochodzenia oddechowego Władysław Pierzchała 8.1. Niewydolność oddychania (Etiopatogeneza • Różnicowanie • Leczenie) 8.2. Zamknięcie górnych dróg oddechowych (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie doraźne • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.3. Stan astmatyczny (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie doraźne • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne • Leczenie szpitalne na OIT)) 8.4. Zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie doraźne • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.5. Zapalenie płuc wewnątrzszpitalne (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.6. Ostre zapalenie oskrzelików (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.7. Odma opłucnowa (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.8. Zator tętnicy płucnej (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.9. Płyn w jamie opłucnowej (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.10. Zespół ostrej niewydolności oddechowej (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.11. Krwawienie z dróg oddechowych. Krwioplucie (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.12. Rozsiane krwawienie do pęcherzyków płucnych (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 8.13. Powikłania płucne u chorych na AIDS (Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Leczenie ratunkowe w szpitalu • Leczenie szpitalne specjalistyczne) 9. Stany zagrożenia życia pochodzenia neurologicznego Maciej Świat 9.1. Bóle głowy (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie zawierające postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne) 9.2. Napady padaczkowe (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie zawierające postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne) 9.3. Udar mózgu (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie zawierające postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne) 9.4. Zawroty głowy (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie zawierające postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne) 9.5. Neuroinfekcje (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie zawierające postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne) Piśmiennictwo 10. Stany zagrożenia życia pochodzenia gastroenterologicznego Marek Hartleb, Ewa Nowakowska-Duława 10.1. Ostre zapalenie trzustki (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach pozaszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) 10.2. Toksyczne rozdęcie okrężnicy (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach pozaszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne prowadzone przez specjalistę gastroenterologa • Podsumowanie) 10.3. Ostra niewydolność wątroby (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach pozaszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne prowadzone przez specjalistę gastroenterologa • Podsumowanie) 10.4. Zapalenie dróg żółciowych (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach pozaszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) Piśmiennictwo 11. Stany zagrożenia życia pochodzenia nerkowego Teresa Nieszporek, Andrzej Więcek 11.1. Ostre uszkodzenie nerek (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w momencie wezwania zespołu ratunkowego • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Podsumowanie) Podsumowanie Piśmiennictwo 11.2. Przewlekła choroba nerek (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Leczenie specjalistyczne na oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie • Stany zagrożenia życia u chorych dializowanych • Podsumowanie) Piśmiennictwo 12. Stany nagłe w hematologii i onkologii Barbara Nasiłowska-Adamska, Iwona Malinowska 293 12.1. Zespół rozpadu guza (ZRG) (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Profilaktyka • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej/leczenie specjalistyczne 12.2. Neutropenia, gorączka neutropeniczna i neutropeniczne zapalenie jelit (Epidemiologia • Rozpoznanie • Leczenie • Neutropeniczne zapalenie jelit) 12.3. Ucisk na rdzeń kręgowy (Etiologia • Rozpoznanie • Diagnoza • Leczenie) 12.4. Zespół nadlepkości krwi (Etiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 12.5. Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (Etiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie) Piśmiennictwo 13. Stany zagrożenia życia w cukrzycy Krzysztof Strojek 327 13.1. Klasyfikacja cukrzycy (WHO, 1997) 13.2. Stany zagrożenia życia związane z hiperglikemią 13.3. Kryteria diagnostyczne śpiączek cukrzycowych 13.4. Leczenie śpiączek cukrzycowych 13.4.1. Wlew insuliny 13.4.2. Nawodnienie chorego 13.4.3. Podaż wodorowęglanów 13.5. Stany ze spadkiem stężenia glukozy (hipoglikemia) 13.6. Klasyfikacja hipoglikemii 13.7. Leczenie hipoglikemii Piśmiennictwo 14. Wybrane stany zagrożenia życia pochodzenia endokrynnego Dariusz Kajdaniuk, Beata Kos-Kudła, Bogdan Marek 14.1. Przełomy tarczycowe 14.1.1. Definicje 14.1.1.1. Przełom tarczycowy hipermetaboliczny (tyreotoksyczny) (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 14.1.1.2. Przełom tarczycowy hipometaboliczny (śpiączka w przebiegu obrzęku śluzowatego; śpiączka hipometaboliczna) (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 14.1.1.3. Przełom nadnerczowy (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 14.1.1.4. Przełom nadciśnieniowy wywołany przez guzy wydzielające katecholaminy (hormonalnie czynne PPGL) (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie). 14.1.1.5. Przełom hiperkalcemiczny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 14.1.1.6. Przełom hipokalcemiczny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) Piśmiennictwo 15. Wpływ otyłości na wybrane narządy i układy Michał Holecki, Jan Duława 15.1. Wstęp 15.2. Układ sercowo-naczyniowy 15.2.1. Nadciśnienie tętnicze 15.2.2. Choroba niedokrwienna serca 15.3. Układ pokarmowy 15.4. Układ mięśniowo-szkieletowy 15.5. Układ oddechowy 15.5.1. Otyłość a zespół obturacyjnego bezdechu we śnie 15.6. Układ moczowo-płciowy 15.7. Układ wydzielania wewnętrznego 15.7.1. Hiperinsulinemia 15.7.2. Hormony płciowe 15.7.3. Hormon wzrostu 15.7.4. Glikokortykosteroidy 15.8. Otyłość a rozwój chorób nowotworowych Piśmiennictwo 16. Stany zagrożenia życia u chorych agresywnych i z zaburzeniami psychicznymi Małgorzata Janas-Kozik 16.1. Stany wymagające natychmiastowej interwencji psychiatrycznej będące objawem chorób lub zaburzeń psychicznych 16.1.1. Tendencje samobójcze i samouszkodzenia 16.1.1.1. Tendencje samobójcze (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.1.2. Samouszkodzenia (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.2. Pobudzenie i agresja (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.3. Zachowania zdezorganizowane (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.4. Lęk (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.5. Katatonia (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.6. Majaczenie (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.1.7. Objawy niepożądane po stosowaniu leków psychotropowych (Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.2. Objawy psychiczne chorób na podłożu somatycznym 16.2.1 Limbiczne zapalenie mózgu (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.2.2. Otępienie (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.2.3. Większe zaburzenia neuropoznawcze 16.2.4. Łagodne zaburzenia neuropoznawcze (Rozpoznanie różnicowe • Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) 16.3. Ostre zaburzenia psychiczne 16.3.1. Ostre zaburzenia psychotyczne (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe) 16.3.2. Zaburzenia nastroju psychotyczne i niepsychotyczne (mania i depresja) (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie różnicowe) 16.3.3. Dezorganizujące zaburzenie regulacji nastroju 16.3.4. Okresowe zaburzenia eksplozywne 16.3.5. Ostre zaburzenia stresowe 16.3.6. Zaburzenia wywołane nowymi substancjami psychoaktywnymi (Medyczne czynności ratunkowe • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych) Piśmiennictwo 17. Specyfika postępowania z chorymi w wieku podeszłym w stanie zagrożenia życia Jarosław Derejczyk 417 17.1. Ocena chorego geriatrycznego z pogorszeniem stanu zdrowia Piśmiennictwo 17.2. Homeostaza wodno-elektrolitowa a ostre stany zagrożenia życia Piśmiennictwo 17.3. Majaczenie Piśmiennictwo 17.4. Gorączka u osoby starszej w ciężkim stanie Piśmiennictwo 17.5. Omdlenia i upadki Piśmiennictwo 17.6. Zatorowość płucna Piśmiennictwo 17.7. Konsekwencje nieprawidłowego stosowania leków - jatropatogenia Piśmiennictwo 17.8. Kardiomiopatia stresowa Piśmiennictwo 18. Wybrane stany zagrożenia życia w ostrych zatruciach Magdalena Łukasik-Głębocka 437 18.1. Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych 18.1.1. Badanie podmiotowe 18.1.2. Badanie przedmiotowe 18.1.3. Badania dodatkowe 18.2. Postępowanie na miejscu zdarzenia i w trakcie transportu 18.3. Rozpoznanie w warunkach szpitalnych 18.3.1. Badanie przedmiotowe 18.3.1.1. Ilościowe zaburzenia świadomości 18.3.1.2. Jakościowe zaburzenia świadomości 18.3.1.3. Drgawki uogólnione 18.3.1.4. Hiperkinezy 18.3.1.5. Zaburzenia oddychania 18.3.1.6. Zaburzenia układu krążenia 18.3.1.7. Zaburzenia ciepłoty ciała 18.3.1.8. Uszkodzenie wątroby i nerek 18.3.1.9. Zespoły objawów - toksydromy 18.3.2. Badania dodatkowe 18.4. Leczenie na szpitalnym oddziale ratunkowym 18.4.1. Dekontaminacja 18.4.1.1. Dekontaminacja przewodu pokarmowego 18.4.1.2. Dekontaminacja skóry 18.4.1.3. Dekontaminacja oczu 18.5. Leczenie na oddziale docelowym 18.5.1. Odtrutki 18.5.2. Metody przyspieszające eliminację trucizn 18.5.2.1. Wielokrotne podawanie węgla aktywowanego ("dializa jelitowa") 18.5.2.2. Alkalizacja moczu 18.5.2.3. Pozaustrojowa eliminacja trucizn 18.6. Ośrodki toksykologiczne Piśmiennictwo 19. Wybrane stany zagrożenia życia pochodzenia środowiskowego Marek Kawecki, Przemysław Strzelec 471 19.1. Oparzenia dróg oddechowych - obrażenie inhalacyjne (Epidemiologia • Przyczyny • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne • Postępowanie w przypadku podejrzenia oparzeń dróg oddechowych) 19.2. Oparzenia powłoki ciała i głębiej położonych struktur (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym • Postępowanie w przypadku oparzeń) 19.3. Oparzenia chemiczne (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) • Postępowanie w przypadku oparzeń chemicznych i elektrycznych 19.4. Oparzenia jonizujące (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym • Postępowanie w przypadku oparzeń) 19.5. Oparzenie elektryczne i porażenie prądem elektrycznym (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 19.6. Porażenia piorunem (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym prowadzone przez specjalistę w danej dziedzinie) 19.7. Przegrzanie, wyczerpanie cieplne, udar cieplny (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne • Postępowanie w przypadku hipertermii) 19.8. Stany związane z działaniem niskiej temperatury - odmrożenia, odmroziny i stopa okopowa (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym przez specjalistę medycyny ratunkowej • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym • Postępowanie w przypadku odmrożeń) 19.9. Hipotermia (Epidemiologia • Etiopatogeneza • Objawy • Rozpoznanie w warunkach przedszpitalnych • Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu • Rozpoznanie w warunkach szpitalnych • Rozpoznanie różnicowe • Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym • Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym • Postępowanie w hipotermii) Piśmiennictwo 20. Martwicze infekcje tkanek miękkich i skóry zagrażające życiu Justyna Glik, Marek Kawecki 527 20.1. Medyczne czynności ratunkowe w miejscu wezwania i podczas transportu 20.2. Rozpoznanie w warunkach szpitalnych 20.3. Najważniejsze postacie kliniczne martwiczych infekcji tkanek miękkich 20.4. Leczenie ratunkowe na szpitalnym oddziale ratunkowym 20.5. Leczenie specjalistyczne na docelowym oddziale szpitalnym 20.6. Leczenie chirurgiczne piorunujących infekcji skóry i tkanek miękkich 20.7. Antybiotykoterapia 20.8. Terapia hiperbaryczna Podsumowanie Piśmiennictwo 21. Aspekty psychologiczne w stanach zagrożenia życia Bernadetta Izydorczyk 539 21.1. Sytuacje zagrożenia życia - definicje psychologiczne 21.2. Profil psychologicznych symptomów u osoby w ostrym stanie zagrożenia życia 21.2.1. Charakterystyka specyficznych stanów emocjonalnych 21.2.2. Charakterystyka myślenia i zniekształceń poznawczych 21.2.3. Cierpienie i ból osoby w sytuacji zagrożenia życia 21.3. Psychologiczna epidemiologia i etiopatogeneza ostrych stanów zagrożenia życia 21.4. Osobowość a reakcja na stres związany ze stanem zagrożenia życia 21.5. Psychologiczna pomoc w sytuacji zagrożenia życia 21.6. Podsumowanie Piśmiennictwo 22. Wybrane procedury zabiegowe w stanach zagrożenia życia Anna Kunsdorf-Wnuk, Hanna Cholewa 22.1. Zabiegi zapewniające drożność górnych dróg oddechowych 22.1.1. Rękoczyny udrażniające górne drogi oddechowe 22.1.2. Intubacja tchawicy 22.1.3. Alternatywa intubacji - nadgłośniowe przyrządy do udrażniania dróg oddechowych (SAD) 22.1.4. Konikotomia 22.1.5. Tracheotomia 22.2. Dostęp naczyniowy 22.2.1 Kaniulacja żył obwodowych 22.2.2. Kaniulacja żył centralnych 22.2.3. Rola ultrasonografii w kaniulacji żył centralnych 22.2.4. Kaniulacja tętnic 22.3. Dostęp doszpikowy 22.4. Perikardiocenteza 22.5. Torakocenteza i drenaż jamy opłucnej Piśmiennictwo Skorowidz