Muzeum. Historia światowa. Tom 1. Od skarbca do muzeum (E-book) Dobczyce

Od egipskich czy chińskich grobowców, przez królewskie skarbce, gabinety osobliwości, prywatne kolekcje i „etnograficzne” zbiory kolonizatorów, po dzisiejszy Luwr – upłynie wiele wieków, zanim skrystalizuje się forma muzeum i jej funkcja, polegająca na przechowywaniu, badaniu i eksponowaniu obiektów. Tymczasem światowa historia muzeum – polityczna, społeczna i kulturowa – nie została dotąd opisana. Nigdy nie była też jednorodna ani moralnie przejrzysta. Składają się na nią zarówno dobrowolne dary, zakupy czy strategie dyplomatyczne, jak i kradzieże, fałszerstwa i wojny. To dzieje architektury i sztuki, lecz także dzieje handlu, prawa, nauki i techniki, w oderwaniu od których idea muzeum nie mogłaby się odnawiać. Pierwszy tom tego monumentalnego przedsięwzięcia kieruje się ku źródłom. Rekonstruuje proces kształtowania się nowożytnego projektu „muzeum”. Pokazuje, w jaki sposób – i w jakim zakresie – oświeceniowe muzea sztuki i muzea archeologiczne stały się następcami antycznych grobowców i skarbców. Spis treści: Wprowadzenie I. Od skarbca do kolekcji prywatnej. Trzykrotne narodziny kolekcji prywatnej II. Muzeum, instytucja włoska, XV–XVIII wiek III. Przekraczanie Alp, XVI–XVIII wiek IV. Podczas rewolucji i wojny, 1789–1815 V. Muzea i narody, 1815–1850 Panorama ogólna Księga pierwsza. Trzykrotne narodziny kolekcji prywatnej 1. Era skarbców: grobowce, świątynie, pałace Skarbce i sacrum Skarbce miast greckich… …i królów hellenistycznych Kolekcje publiczne w Rzymie 2. Chiny i Rzym: podwójny rodowód kolekcji prywatnej W Chinach i w Rzymie Przykład: Werres w oczach Cycerona Kolekcjonerzy rzymscy: intermedium Skarbiec cesarski od Rzymu do Konstantynopola: skarbiec pogański, skarbiec chrześcijański 3. Skarbce chrześcijańskie: złoto i łaska Skarbce królów barbarzyńskich: chrystianizacja i romanizacja Skarbce kościelne od Karola Wielkiego do Sugera: blask wiary Skarbiec cesarski z Konstantynopola: kondensat sacrum i bogactwa IV wyprawa krzyżowa i jej skutki: rozproszenie relikwii i gemm w chrześcijaństwie łacińskim Skarbce chrześcijańskie po roku 1204: nowa geografia, nowe praktyki, nowe treści 4. Odrodzenie kolekcji prywatnych Karol V i Jan de Berry: od skarbca do kolekcji prywatnej Petrarka i kolekcje humanistyczne Trzy dynastie kolekcjonerów: Gonzagowie, d’Este, Medyceusze Kolekcje, jednostki, sława Księga druga. Muzeum, instytucja włoska: XV–XVIII wiek 5. Odrodzenie zainteresowania antykami Rzym: narodziny muzeum (avant la lettre) Como: muzeum wielkich ludzi (wraz z dygresją na temat międzynarodowej kariery słowa „muzeum”) Florencja, Wenecja, Mediolan: pierwsze muzea sztuki 6. Zmierzch i powrót antyków Ogrody botaniczne, muzea żywych roślin Od muzeum Aldrovandiego do muzeum Kirchera: przyroda i nadprzyrodzoność Od Instytutu Bolońskiego do Muzeum Kapitolińskiego: nauka i starożytność 7. Tryumf sztuki starożytnej Świątynie sztuki: Portici, Capodimonte, Pio-Clementino Uffizi: galeria książęca skorygowana przez oświecenie Księga trzecia. Przekraczanie Alp XVI–XVIII wiek 8. Obrazy i antyki Książęta burgundzcy: między skarbcem a kolekcją prywatną Kolekcjonerki i kolekcjonerzy wokół cesarza Karola V Franciszek I wśród swoich brązów i obrazów Filip II Hiszpański i Rudolf II Austriacki: dewocja i ciekawość Wittelsbachowie: kolekcje w służbie dynastii Wojna trzydziestoletnia i redystrybucja dzieł sztuki w Europie 9. Kunstkammern Swoiste cechy Kunstkammer: olśnić, zadziwić, zabawić Kunstkammer, koncepcja teoretyczna: Quiccheberg Dwory katolickie, I. Ambras: encyklopedia apologetyczna i ludyczna Dwory katolickie, II. Monachium: od ciekawości do pobożności. Praga: kultura ciekawości w swoim apogeum Dwory protestanckie, I. Kassel i Drezno: nowe uporządkowanie obiektów Dwory protestanckie, II. Berlin i Kopenhaga na drodze do muzeum. Sankt Petersburg: rozrywka i badania naukowe 10. Historia naturalna: od gabinetu do muzeum Zjednoczone Prowincje: egzotyka i to, co najbliższe Anglia, Francja, Europa: między modą, gospodarką wiejską i teologią Muzea historii naturalnej: instytucja wieku oświecenia 11. W stronę muzeum sztuki Karol I Angielski i jego otoczenie: sztuka, przywilej absolutystycznej arystokracji We Francji: od Richelieu do d’Angivillera, od kolekcji królewskiej do muzeum sztuki Europa galerii władców: wzrost prestiżu sztuki w krajach germańskich Muzea sztuki: dzieła, budynki, publiczność Muzeum sztuki: nowe zasady eksponowania Bibliografia Spis ilustracji Przypisy