Nauka dla ciekawych. O lodowcach Ciężkowice

Profesor Witold Paweł Alexandrowicz, uznany geolog i pracownik AGH, jest autorem kolejnej – już siedemnastej – książeczki z cyklu „Nauka dla Ciekawych”. Tomik ten poświęcony jest lodowcom. Definicji lodowców jest wiele. W niniejszej publikacji przyjęto jedną – taką prostą. Lodowiec to masa lodu powstałego w wyniku przemiany śniegu w lód lodowcowy powyżej granicy wiecznego śniegu, mająca zdolność do przemieszczania się (płynięcia). Szybkość tego ruchu jest różna i zależy od wielu czynników. Lodowce na Antarktydzie przemieszczają się w żółwim tempie – metr lub dwa metry na rok, w Alpach – do 100 m na rok, a w Himalajach do jednego kilometra na rok. Lepsi sprinterzy są na Alasce – tam niektóre lodowce w ciągu roku przesuwają się o cztery kilometry. Rekord jednak należy do lodowców na Grenlandii – najszybsze płyną około 35 m na dobę, czyli ponad 10 km na rok (gepardy wśród lodowców). Ruch wielkich mas lodu nie jest obojętny dla podłoża, po którym się przemieszczają. W wyniku tego ruchu następuje bardzo intensywna erozja (erozja lodowcowa). Przejawia się ona w ścieraniu i wygładzaniu podłoża (abrazja lodowcowa), wyrywaniu fragmentów skalnego podłoża (detrakcja) i deformowaniu skał podłoża, czyli zazwyczaj luźnych osadów (egzaracja). Dodatkowo istotne znaczenie ma wietrzenie fizyczne polegające głównie na rozbijaniu skał w rezultacie powtarzającego się wielokrotnie zamarzania i rozmarzania wody w szczelinach (tzw. zamróz). W efekcie wraz z płynącym lodem przemieszczane są ogromne ilości materiału skalnego. Wszystko jednak ma swój koniec. Lodowce, schodząc poniżej granicy wiecznego śniegu, zaczynają się topić, a ten proces nazywamy ablacją. W końcu zanikają i deponują pozyskany wcześniej materiał skalny. Te przedstawione procesy (erozji, transportu i depozycji) pozostawiają po sobie ślady w postaci form rzeźby terenu i osadów. Dzięki temu możemy nie tylko obserwować współczesne lodowce, ale rekonstruować te dawne, sprzed tysięcy, milionów, a nawet miliardów lat. Lodowce są różne – niektóre wielkie, a inne całkiem małe. Są takie, których grubość liczymy w kilometrach, podczas gdy w innych warstwa lodu ma tylko kilka, kilkanaście metrów. W książeczce czytelnik znajdzie wiele interesujących informacji na ich temat – zatem zapraszamy w krainę lodowców Nauka dla ciekawych. O lodowcach – tych starych i tych młodych Odkryj fascynujący świat lodowców dzięki książce autorstwa profesora Witolda Pawła Alexandrowicza, uznanego geologa z AGH. Publikacja ta, będąca częścią cyklu „Nauka dla Ciekawych”, w przystępny sposób przybliża temat lodowców, ich ruchu oraz wpływu na otoczenie. Dla kogo jest ta książka? Miłośnicy nauki i przyrody Studenci kierunków geologicznych i przyrodniczych Osoby zainteresowane zmianami klimatycznymi Rodzice poszukujący wartościowej literatury dla dzieci i młodzieży Co zyskasz dzięki tej publikacji? Przystępne wyjaśnienie definicji lodowców i ich ruchu Wiedzę na temat różnic w prędkości ruchu lodowców w różnych regionach świata Świadomość wpływu lodowców na środowisko i podłoże, po którym się poruszają Inspirację do dalszego zgłębiania tematów związanych z geologią i klimatem Kluczowe tematy i obszary Definicja i charakterystyka lodowców Ruch lodowców w różnych regionach świata Wpływ lodowców na środowisko Zmiany klimatyczne i ich konsekwencje dla lodowców O Autorze Profesor Witold Paweł Alexandrowicz to uznany geolog, który swoją wiedzą i doświadczeniem dzieli się z czytelnikami, czyniąc skomplikowane zagadnienia przystępnymi dla każdego. O Wydawcy AGH to renomowane wydawnictwo, które specjalizuje się w publikacjach naukowych i popularnonaukowych, dostarczając czytelnikom wartościowe treści z różnych dziedzin wiedzy. Producent/osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo produktuWydawnictwo AGHAl. Mickiewicza 3030-059 Krakówwydaghsklep@agh.edu.pl126174670