Soszka. Wojna się dzieciom nie przywidziała Chrzanów

Historycy szacują, że od 50 do 250 tysięcy polskich dzieci zostało w czasie II wojny światowej porwanych, pozbawionych tożsamości i zgermanizowanych. Wiele z nich umierało zanim dotarło do miejsca przeznaczenia – wycieńczone biciem, głodem, trudami podróży. Młodsze dzieci przeznaczano do adopcji, starsze, które również musiały spełniać kryteria rasowe, do pracy w gospodarstwach, fabrykach, przy robotach drogowych. Dzieci mają dobrą pamięć. Zosia pamięta niemal cały wiek. Jako nastolatka została skatowana przez SS-mana i zabrana z domu. Trafiła do obozu przesiedleńczego w Łodzi, przeszła selekcję, a następnie wywieziono ją na roboty przymusowe w Zagłębiu Ruhry. Tam stała się Soszką. Czy ja mówiłam, że się chciałam powiesić? Wiedziałam, że muszę znaleźć gruby sznur. Wszystko miałam przemyślane. Drabinka też się znalazła. Plan był już dobry, fajny, tylko sznura nie znalazłam. To i się nie powiesiłam. Choć jej historia jest rdzeniem książki, autorka udziela również głosu dzieciom spotkanym „po drodze”. Tym, które udało się po latach odnaleźć, i tym, których głos zachował się już tylko w archiwach. Podczas zbierania materiałów do książki autorka natrafiła na ślad tajemniczego szpitala położniczego, który okazał się być centralnym obozem aborcyjnym dla Westfalii. Zgromadzona przez nią dokumentacja spowodowała, że IPN wszczął śledztwo ws. zbrodni przeciwko ludzkości. Spis treści: Okładka Strona tytułowa Strona redakcyjna Spis treści Prolog Część I. Dom, czyli kostka wzruszenia Hiperłącze 1. Zagłębie Ruhry. Landszafcik z Willą na wzgórzu Pamięć dziecka. Rodzice Hiperłącze 2. Lubiec. Pejzaż z rozświetlonym pałacem Pamięć dziecka. Róże Hiperłącze 3. Tauba z Łasku Pamięć dziecka. Wojna Zosi Część II. Łódź. Dobrze urządzone piekło Przesiedleni Naszywka z literą P Obsesja rasy Okna są duże Część III. Karuzela z Bauerami, czyli opowieści Soszki Piękna pogoda Pflichtjahr Heil Kto zabił dziecko? Tadka powiesili Ostatni raz Robale w kapuście Trup w pudełku Bombardowanie zagłębia Ruhry Baorka płakała Stara umarła Część IV. Powroty Adresat nie żyje Pewien polak z Paryża Część V. Robotnicy przymusowi. Rachunek dla Kruppów Została tylko Zosia Podziękowania Słownik Indeks skrótów Spis ilustracji Wykaz źródeł Przypisy