Studia nas zmiennością wybranych cech morfologicznych i... Katowice

Studia nas zmiennością wybranych cech morfologicznych i użytkowych rodzaju Lupinus ze szczególnym uwzględnieniem mieszańców wewnątrz i międzygatunkowych "Rodzaj Liipinus stanowi dużą grupę ciekawych i jednocześnie użytecznych gatunków, nie w pełni wykorzystanych, pomimo wielowiekowej tradycji uprawy. Użytkowane rolniczo są tylko gatunki jednoroczne łubinu - łubin żółty, biały, wąskolistny oraz andyjski. Ten ostatni gatunek zwany „soją andyjską", ze względu na wysoką zawartość białka (do 50%) i tłuszczu (20%) jest wartościowym gatunkiem pod względem żywieniowym i pastewnym. Uprawia się go w Ameryce Południowej na wysokościach od 1800 do 3000 rn n.p.m [Caligari i in. 2000, Baer von 2008]. Łubiny są perspektywicznymi roślinami o niezwykle szerokim zakresie zastosowań. Gatunki uprawne stanowią doskonałe źródło białka i tłuszczu, dlatego wykorzystuje się je w diecie ludzkiej i żywieniu zwierząt. Uprawiane są na nasiona lub zieloną masę. Z nasion otrzymuje się mąkę, preparaty i izolaty białkowe. Białko łubinowe posiada wysoką slrawność i jest wykorzystywane jako dodatek do żywności niskokalorycznej lub przeznaczonej dla diabetyków, a przede wszystkim jako dodatek w paszach dla zwierząt [Gawłowska i Świę-cicki 2007, Lampart-Szczapa i Łoza 2007, Sweetingham i Kingwell 2008, Mazurkie-wicz i in. 2007, Święcicki i in. 2007, Fychan i in. 2008, Baer van 2008, Sipsas 2008]. Odkrywanie łubinu „na nowo" związane jest z aktualnymi światowymi tendencjami w agrotechnice, które zmierzają do propagowania rolnictwa ekologicznego mającego na celu ochronę środowiska naturalnego. Cechą charakterystyczną łubinów jest zdolność do symbiozy z bakteriami z rodzaju Bradhyrhizobium wiążącymi wolny azot atmosferyczny. Dzięki temu niektóre gatunki rosną dobrze na glebach ubogich, lekkich, o kwaśnym odczynie, a kwas cytrynowy wydzielany przez korzenie do gleby przyczynia się. do uwalniania fosforu organicznego, czyniąc go dostępnym również dla innych roślin. Z uwagi na korzystny wpływ łubinu na żyzność i kulturę gleby oraz zdrowotność roślin następczych należy on do pożądanych elementów w zmianowaniu, zwłaszcza w roli rośliny rotacyjnej ze zbożami i roślinami oleistymi. Łubiny w istotny sposób wpływają na wzrost plonowania roślin następczych uprawianych po nich [Księżak i Borowiecki 2001, Katańska-Kaczmarek i in. 2007, Faligowska i Szukała 2007, Stawiński 2007]. Niezwykła zdolność adaptacyjna była przyczyną rozprzestrzenienia się gatunków łubinu na kilku kontynentach. Mogą one zasiedlać i egzystować w skrajnych siedliskach, na obszarach górskich i nizinnych, w zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i termicznych. Typowymi glebami, na których rosną prawie wszystkie gatunki łubinu, są gleby lekkie, kwaśne, aż po obojętne. Niektóre gatunki tolerują cięższe i kamieniste gleby alkaiczne. Zasiedlane przez łubiny gleby są zwykle przesuszone i głębokie oraz ubogie w azot [Cowling i in.1998, Buirchel 1994]. [...]"- Ze wstępu